KÜÇÜK ALBERT DENEYİ

JOHN B. WATSON: KÜÇÜK ALBERT DENEYİ

John Broauds Watson Kimdir?

1878 yılında Güney Carolina’da doğan John Broauds Watson, 16 yaşında üniversiteye girmiş olup 21 yaşında yüksek lisansını da tamamlayarak mezun olmuştur. Davranışçılığın kurucusu olarak tanınan Watson, davranışçılık kuramı ile ilgili yaptığı çalışmalarla büyük ses getirmiştir. 1919 yılında yayınladığı “Davranışçı Görüşe Göre Psikoloji” en çok ilgi gören çalışması olmuştur. Watson’a göre insanlar ve hayvanlar her türlü davranışı koşullanma sayesinde öğrenmektedirler. Watson kalıtımı göz ardı ederek çevreyi başrole koymaktadır. Yapmış olduğu “Küçük Albert Deneyi” ise en önemli deneyler arasında görülmektedir.

Küçük Albert Deneyi

Watson savunmuş olduğu görüşün deneyini gerçekleştirmek için bir yetimhaneye gidip 8 aylık olan Küçük Albert’ı seçmiştir. Küçük Albert, doğduğundan beri neredeyse hiç ağlamamış olup gayet sakin görünen bir bebektir.

Deneyin ilk aşamasında Küçük Albert’ın koşulsuz korku tepkisinin olup olmadığını öğrenebilmek için ona beyaz bir fare, tavşan, peruk, maske gibi ilk kez karşılaşacağı nesneler gösterilmiştir. Küçük Albert hiçbir nesneye korku tepkisi göstermemiştir. Bu aşamanın ardından Albert boş bir odaya götürülür. Odada Albert’ın üzerinde oturduğu beyaz yatak dışında hiçbir eşya bulunmamaktadır.

Daha sonra Watson ve asistanı odaya beyaz bir fare salarlar ve odadan çıkarlar. Küçük Albert beyaz fareyi gülerek yakalamaya çalışarak onunla oynamak ister. Watson ve asistanı, Albert’ın fareye her dokunuşunda iki demir çubuğu birbirine vurarak gürültülü sesler çıkarmaya başlarlar ve bunu birkaç gün boyunca devam ettirirler. Küçük Albert zamanla fareye dokunmaktan korkmaya başlar. Watson ve asistanı daha sonra odaya fare dışında beyaz tüylü nesneler de getirirler ve deneyi devam ettirirler.

Sonuç; Albert ne zaman beyaz tüylü bir nesne görse ondan korkup ağlamaya başlar ve kaçmak ister. Sonrasında odaya beyaz sakallı ve tüylü kostümler giyerek gelen kişilere de aynı tepkileri verir. Albert’ın korkusu artık tamamen hafızasına kazınmıştır.

Yapılan bu deneyle koşullu korku kanıtlanmıştır fakat bu deney Küçük Albert’ın iyileştirilmemesi üzerine büyük tepki çeker.

Küçük Albert’ın asıl adı Douglass Meritte olup 6 yaşında hidrosefali nedeniyle hayatını kaybetmiştir.

“Bana bir düzine sağlıklı bebek verin, onları kendi yarattığım dünyamda yetiştireyim. Size garanti ederim herhangi birini istediğim herhangi bir karakter haline getirebilirim. Doktor, avukat, sanatçı, tüccar ve evet dilenci veya bir hırsız.”

John Broauds Watson

KAYNAKÇA

Erdura, T. (2019). Bilim Tarihinin En korkunç Deneylerinden Biri: Küçük Albert Deneyi. https://biacaip.com/bilim-tarihinin-en-korkunc-deneylerinden-biri-kucuk-albert-deneyi/

Yıldırım, C. John Broauds Watson Kimdir?. https://www.bilgiustam.com/john-broadus-watson-kimdir/